กายภาพข้อต่างๆ

ชื่ออื่น ๆ:  กายภาพกระดูก, Orthopedic and Trauma Fracture Rehabilitation

กายภาพข้อต่างๆ คืออะไร ทำไมต้องทำกายภาพข้อต่างๆ ?

กายภาพบำบัดทางระบบกระดูกและกล้ามเนื้อ เป็นการตรวจ วินิจฉัย และรักษา ภาวะผิดปกติหรือบาดเจ็บของระบบกระดูกและกล้ามเนื้อ เช่น อาการปวดคอ บ่า สะบัก ไหล่ติด ปวดหลัง ปวดสะโพก ปวดเข่า ปวดส้นเท้า ข้อเท้าแพลง (Ankle sprain) อาการชาแขน-ขาหรือฝ่ามือ, นิ้วล็อก (Trigger finger), อาการปวดร้าวลงขาหรือชาจากหมอนรองกระดูกทับเส้นประสาท (Herniated nucleus pulposus), กระดูกสันหลังเสื่อม (Spondylosis), กระดูกสันหลังเคลื่อน (Spondylolisthesis), ตึง ปวด ชา จากเส้นประสาทตึงตัว (Nerve tension), กล้ามเนื้ออักเสบเรื้อรัง (Myofascial pain syndrome), การบาดเจ็บจากการเล่นกีฬาและการทำงาน รวมไปถึงการฟื้นฟูผู้ป่วยภายหลังการผ่าตัด ด้วยวิธีการรักษาโดยใช้เครื่องมือทางกายภาพบำบัด (Modalities) หรือเทคนิคการรักษาด้วยมือ (Manual techniques), การรักษาด้วยการออกกำลังกาย (Therapeutic exercise) และเทคนิคการรักษาเฉพาะ (Advanced Techniques) พร้อมทั้งให้คำแนะนำในการปรับพฤติกรรมและสภาพแวดล้อมต่าง ๆ  

จะเกิดอะไรขึ้นขณะทำกายภาพข้อต่างๆ

เทคนิคการรักษาด้วยมือ (Manual Techniques)  

• Massage คือ การนวด เพื่อผ่อนคายกล้ามเนื้อ และทำให้พังผืดนิ่มลง
• Mobilization and Manipulation คือ การจัด ดัด ดึง และขยับส่วนข้อต่อต่างๆ ของร่างกาย เพื่อช่วยเพิ่มช่วงการเคลื่อนไหวและลดอาการปวดได้
• Strain Counter Strain คือ เทคนิคการรักษาโดยจัดให้กล้ามเนื้ออยู่ในลักษณะที่หดสั้น เพื่อลดอาการปวดเกร็งของกล้ามเนื้อ
• Muscle Energy Technique คือ เทคนิคการรักษาโดยให้กล้ามเนื้อเกร็งตัวในจุดๆ หนึ่ง จนกระทั่งคลายตัวลง ช่วยลดความปวดในกล้ามเนื้อและข้อ อีกทั้งยังช่วยในเรื่องของการเคลื่อนไหวในข้อต่ออีกด้วย

  เทคนิคการรักษาด้วยเครื่องมือ (Modalities)  

• US (Ultrasound)คือ การใช้คลื่นเสียงความถี่สูง (ultrasound) สั่นสะเทือนผ่านผิวหนังลงไปในชั้นกล้ามเนื้อ, เส้นเอ็น, เยื่อหุ้มกล้ามเนื้อ หรือเยื่อหุ้มข้อต่อ เพื่อให้ผลการรักษาในด้านลดการอักเสบ, ลดอาการบวม, ลดการยึดรั้งของพังพืด, เพิ่มการไหลเวียนโลหิตเฉพาะส่วน และเร่งกระบวนการซ่อมแซมของร่างกายเฉพาะส่วน
• SWD (Shortwave diathermy)คือ การใช้คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า (electromagnetic wave) เหนี่ยวนำโมเลกุลของเนื้อเยื่อให้เกิดความร้อนและหลอดเลือดขยายตัวทั้งบริเวณที่ทำการรักษาและบริเวณรอบๆ เพื่อให้ผลการรักษาในด้านเพิ่มการไหลเวียนโลหิตในชั้นลึกเฉพาะส่วนและบริเวณโดยรอบ, เพิ่มความยืดหยุ่นของกล้ามเนื้อและข้อต่อชั้นลึก, ลดการยึดรั้งของพังพืดชั้นลึก
• Hot Pack คือ การประคบความร้อน ทำให้เกิดความร้อนในเนื้อเยื่อและทำให้หลอดเลือดขยายตัวในบริเวณที่ทำการรักษา เพื่อเพิ่มการไหลเวียนโลหิตในชั้นตื้นเฉพาะส่วน, เพิ่มความยืดหยุ่นของกล้ามเนื้อและข้อต่อชั้นตื้น, ลดการยึดรั้งของพังพืดชั้นตื้น
• TENS (Transcutaneous Electrical Neural Stimulation) คือ การกระตุ้นไฟฟ้า ด้วยเครื่องกระตุ้นไฟฟ้าประเภทกระตุ้นเส้นประสาทรับความรู้สึกผ่านผิวหนัง เพื่อผลการรักษาในด้านลดอาการปวด ลดการเกร็งของกล้ามเนื้อเฉพาะส่วน
• ES (Electrical Stimulator)คือ เครื่องกระตุ้นไฟฟ้า ประเภทกระตุ้นเส้นประสาทสั่งการหรือกล้ามเนื้อ เพื่อผลการรักษาในด้านชะลอการฝ่อลีบของกล้ามเนื้อที่ไม่มีเส้นประสาทมาเลี้ยง, กระตุ้นการทำงานของกล้ามเนื้อที่มีเส้นประสาทมาเลี้ยง
• IF (Interference)คือ เครื่องกระตุ้นไฟฟ้า ประเภทกระตุ้นเส้นประสาทรับความรู้สึก, เส้นประสาทสั่งการหรือกล้ามเนื้อที่มีเส้นประสาทมาเลี้ยง ด้วยกระแสไฟฟ้าที่เกิดจากการแทรกสอดในความถี่ต่างๆ เพื่อผลการรักษาในด้านลดอาการปวดเฉพาะส่วน, ลดอาการบวม, ลดความตึงตัวของกล้ามเนื้อ, กระตุ้นการทำงานของกล้ามเนื้อที่มีเส้นประสาทมาเลี้ยง
• Taping คือ การใช้ผ้าเทปติดในบริเวณกล้ามเนื้อหรือข้อต่อ เพื่อผลการรักษาในด้านจำกัดการเคลื่อนไหวของข้อต่อ, ยับยั้งการทำงานของกล้ามเนื้อที่มีการบาดเจ็บ
• Traction คือ เครื่องดึงคอหรือหลัง เพื่อผลการรักษาในด้านลดความตึงตัวของกล้ามเนื้อคอหรือหลัง, ลดการกดทับเส้นประสาทบริเวณกระดูกสันหลัง, ลดแรงบีบอัดบริเวณหมอนรองกระดูกสันหลัง

  การรักษาโดยการออกกำลังกาย (Theraprutic Exercise)  

• เทคนิคการยืดกล้ามเนื้อ เป็นการออกกำลังกายเพื่อเพิ่มความยืดหยุ่น ลดการตึงตัวของกล้ามเนื้อ และส่งผลให้มีการไหลเวียนเลือกที่ดีขึ้น
• การออกกำลังด้วยลูกบอลครึ่งวงกลมและคานฝึกทรงตัว เป็นการออกกำลังกายเพื่อเพิ่มความสามารถในการทรงตัวของร่างกาย
• การออกกำลังด้วยยางยืด เป็นการออกกำลังกายเพื่อเพิ่มความแข็งแรงของกล้ามเนื้อโดยอาศัยแรงต้านจากยางยืด
• การออกกำลังด้วยลูกบอล เป็นการออกกำลังกายเพื่อเน้นความแข็งแรงของกล้ามเนื้อแนวแกนกลางลำตัว

  การรักษาเฉพาะ (Advanced Techniques)  

• Myofascial release เป็นเทคนิกในการรักษาด้วยการยืดเนื้อเยื่อหรือพังผืดตามส่วนต่างๆ ของร่างกาย เพื่อลดอาการปวด ตึง
• Craniosacral therapy เป็นการบำบัดรักษาแบบองค์รวม โดยใช้การสัมผัสเบาๆ เพื่อปรับสมดุลของระบบต่างๆ ในร่างกาย ได้แก่ กระดูก เส้นประสาท ของเหลว เยื่อหุ้มสมองและกระดูกสันหลัง
• Lymphatic drainage เป็นการบำบัดรักษา โดยการสัมผัสเบาๆ เพื่อส่งเสริมการระบายน้ำเหลืองให้ดีขึ้น
• Mulligan เป็นเทคนิคการจัดข้อต่อให้อยู่ในแนวปกติร่วมกับการเคลื่อนไหว เพื่อกระตุ้นการทำงานของกล้ามเนื้อ

ผลข้างเคียงจากการทำกายภาพข้อต่างๆ

การทำกายภาพข้อต่างๆ นั้นจะต้องศึกษาข้อมูลและอยู่ในระหว่างการดูแลของผู้เชี่ยวชาญ เพราะไม่เช่นนั้นแล้วอาจจะก่อให้เกิดอุบัติเหตุที่ไม่คาดฝัน หรือเกิดอันตรายต่อร่างกายได้  

รู้ไว้ก่อนการทำกายภาพข้อต่างๆ

สำหรับการตรวจ รักษา ผู้ป่วยสามารถตรวจกับแพทย์เฉพาะทาง หรือแพทย์เวชศาสตร์ฟื้นฟูได้โดยตรง ทั้งนี้การให้บริการด้านกายภาพบำบัดขึ้นอยู่กับอาการและความสามารถของผู้ป่วย

อ่านรีวิวในเฟสบุ๊ค อ่านรีวิวในกูเกิล